Joshës, manipulues, pak të aftë për empati (aftësi të përjetosh, atë çka përjeton një qenie tjetër njerëzore), ato nuk ndjejnë asnjë lloj faji. Perversët narcizistë (kur ndjen admirim dhe dashuri të pamasë ndaj vetvetes) ndajnë karakteristika të përbashkëta me adultët tiran. Gjithsesi, ka disa diferenca midis këtyre dy patologjive të egos.
Ndërkohë që adulti tiran, shfaq një ego të pamasë, perversi narcizik nuk kënaqet. Për ti ikur anktheve të tij, ai do të projektojë një marrëdhënie shkrirëse me një tjetër person dhe do ta akuzojë atë, për gjithë të këqijat. Një sjellje në kufijtë e çmendurisë për psikoanalistin Bouchoux : ‘në vend të luhet me vetveten, skizofrenia do të luhet brenda çiftit.’
Nëse lidhja me tjetrin, është qendrore tek Perversi dhe se, ai ka nevojë për një viktimë për të ‘funksionuar’, kjo kalon në plan të dytë tek Tirani, që kërkon para së gjithash kënaqësinë e tij pa u shqetësuar për ato, që e rrethojnë. Është ky kërkim i kënaqësisë së menjëhershme e dyfishuar me një egoizëm të thellë, që mund ta çojë në shfrytëzimin dhe në poshtërimin e tjetrit. Kjo diferencë përkthehet konkretisht nga fakti, që më shpesh perversi narcizist nuk ka veçse një viktimë, ndërkohë që tirani e ushtron diktaturën e tij ndaj të tërëve. Psikoanalisti shpjegon se, perversi mund të jetë komplet një ‘qengj’ në punë dhe një ‘despot’ në shtëpi ose e kundërta.
Perversi dhe Tirani dallohen gjithashtu nga ndërgjegjja, që ato kanë për veprimet e tyre. Perversi i mohon përgjegjësinë, origjinën e akteve të tij dhe të pasojave të tyre. Ai mund të funksionojë shumë mire dhe janë pikërisht ato, që e rrethojnë që vuajnë.
Adulti tiran, në të kundërt është i ndërgjegjshëm që vepron në forma egoiste, ndaj shkatërrimit të të tjerëve, sepse e ka shndërruar këtë në filozofi të jetës. Përballë realiteteve acaruese të jetës, tirani është po ashtu i dyshimtë se mund të zhvillojë gjendje ankthi dhe depresioni, duke e çuar atë dhe deri në akte vetëvrasje.
Psikologët rekomandojnë se, nuk duhet në asnjë rast ti sigurojmë këto persona, sepse rrezikojmë të ushqejmë dhe të përforcojmë sjelljet e tyre. Përkundrazi, duhet ti vendosim përballë realitetit, ti detyrojmë të pozicionohen dhe shpeshherë edhe ti fajësojmë.
Fillimisht duhet pranuar realiteti dhe fakti se, këto persona nuk ndryshojnë dot vetë. Hapi i dytë, rekomandohet të jemi konfliktualë, por kujdes, jo agresiv! Duhet të shprehim mosaprovimin tonë, të mbrohemi, të kërkojmë në mënyrë të qartë ndryshimin e sjelljes së tij dhe të formulojmë kritika. Hapi i fundit duhet ti sanksionojmë, por edhe ti shpërblejmë kur kanë të drejtë, njësoj siç veprojmë edhe me fëmijët.
marrë me shkurtime nga ‘Bota e Inteligjencës’
autor Clémence Gueidan
