Aurora Allushaj
Në imagjinatën tonë marrëdhënia nënë-fëmijë ka qenë gjithmonë dashuria më e madhe e mundshme, asnjëherë nuk mund të shihej diçka kriminale në këtë marrëdhënie. Megjithatë, nuk është e pazakontë për të gjetur çekuilibër në marrëdhënien nënë-fëmijë. Familja sot ka ndryshuar, në qoftë se deri pesëdhjetë vjet më parë, nëna mund të mbështetej në një seri personash që ofronin ndihmën e tyre (gjyshja, tezja, të afërm të ndryshëm), tani familja është një apartament i vogël ku individualiteti dhe vetmia janë kushtet që përbëjnë sfondin.
Në një kontekst të tillë, mund të ngjizen “sëmundje të shumta”, ndoshta shumë më të forta nga ndjenjat që shoqërojnë amësinë. Janë nënat që mendojnë se nuk janë në nivelin e duhur, sepse ne sot jetojmë në një shoqëri që kërkon performancën më të lartë në të gjitha detyrat: një familje të bukur, një karrierë të madhe, një fëmijë të përsosur…. Gjithçka në maksimum.
Ne jemi të kushtëzuar të mendojmë se kur një nënë vret duhet të ketë “diçka të gabuar”, kështu që kërkojmë nga mediat të na sigurojnë për të ashtuquajturën “normale” dhe se ajo nuk mund të ndodhë. Por kjo nuk është gjithmonë e vërtetë, ose më mirë nuk është e vërtetë se një veprim i tillë është vetëm vepër e nënave me probleme psikotike ose serioze patologjike.
Për fat të keq, nuk janë studiuar raste ku nëna nuk ka gjurmë të çrregullimit mendor, por kur nëna refuzon vetveten si e tillë për shkak të stresit, izolimit shoqëror dhe jetës plot tension. Nënat në rrezik janë zakonisht të vetme pasi kërkimi i ndihmës sipas tyre do të shpallte falimentimin.
Kriminologjia dallon infanticidin, foshnjëvrasjen nga vrasja e fëmijëve. Dy të parët mund të bëhet brenda vitit të parë të jetës së një fëmije dhe një nga shkaqet është ekzistenca e një dinamikë emocionale që përbëhet nga një ndjenjë armiqësie nga nëna kundrejt fëmijës i cili është perceptuar si një objekt i pandarë i trupit derisa ndonjëherë çon në mohimin e shtatzënisë. Është e qartë se në këto raste është i rëndësishëm roli i mjekut për të parandaluar aty ku ndërhyrja sociale e psikologjike mund të konsiderohet një rrezik.
Në këtë rast kombinimi psikozë-dhunë është inkurajues sepse arrijmë të japim shpjegime: ka situata ku ka nëna që abuzojnë me fëmijët e tyre, të cilat vuajnë nga çrregullime të personalitetit me inteligjencë modeste, nervoze dhe jo në gjendje për të ruajtur një punë të qëndrueshme. Apo ka nëna të cilët tregojnë pakujdesi në përmbushjen e rolit të nënës, të tjera që vrasin fëmijën e padëshiruar. Ka nëna të tjera akoma të cilat e “justifikojnë” këtë gjest se mendojnë për të shpëtuar atë (fëmijën) nga një jetë e zymtë dhe e mjerë. Megjithatë, në shumicën e rasteve këto nëna kanë qenë viktima të abuzimit vetë në fëmijëri.
Aspekti më shqetësues është fakti se gjatë dekadës së fundit krimet e “pakuptueshme” janë rritur shumë. Nuk ka dyshim se lindja e një fëmije përfshin një seri ndryshimesh në stilin e jetës nga ana e të dy bashkëshortëve. Kalimi i natës jashtë, pushimet, etj, do të shihen në këtë fazë të re të jetës si një mollë e ndaluar.
Ndoshta kultura e sotme mund të shtrembërojnë ligjin e natyrës, një kulturë ku dominon vetëm mendimi i mirëqenies, tepricës. Prandaj shpesh mund të ndodhë që një fëmijë të shihet si pengesë, sepse është e vërtetë se një fëmijë duhet të lindë më parë si mendim i prindërve të tij, të cilët duhet të ketë një plan të qartë të jetës.
Por në qoftë se mami dhe babi i ardhshëm janë të prirur për të jetuar vetëm të tashmen, fëmija mund të përbëjë për ta një pengesë. Situata familjare mund të bëhet frustruese dhe shumë e papërballueshme për të jetuar. Në momente të tilla reagimet mund të jenë tepër impulsive dhe të dëmtojnë personat që ndodhen afër fizikisht apo mendërisht. Disa nëna nuk janë në gjendje të pranojnë aspektet e tyre negative, të cilat transferohen tashmë tek fëmija, i cili kthehet në një “kosh problemesh” për të gjithë familjen.
Ndodh shpesh që kur një foshnja qan nëna mendon se ka një shkak të caktuar: uri,siklet nga lagështia, dhimbje barku, për të cilat ajo merr masa për t’i zgjidhur. Por nëse fëmija vazhdon të qajë, atëherë ajo e jeton situatën si një akuzë, fëmija i saj po e përcakton si një nënë jo të mirë. Fëmija shihet si shkaku i dështimit të partnerëve të tyre të të cilët nuk janë në gjendje për të ndihmuar dhe mbështetur reciprokisht. Çdo individ në martesë ka prirjet jorealiste duke kërkuar dashuri çdo sekondë nga partneri dhe përkushtim të plotë. Është e qartë se në një kontekst të tillë, lindja e një fëmije mund të jetë një ngjarje shumë frustruese dhe mund të shkaktojë në mendjet e tyre ide thellësisht të sëmura për të zhdukur çdo gjë, ndoshta më të keqen e krimeve: fëmijëvrasjen.
*Botuar tek “Tirana Observer”
